słuchać się
-
Rodzaj żeńsko-rzeczowy13.11.201513.11.2015Szanowna Poradnio!
Przed chwilą zadałam pytanie o terminy „forma męsko-osobowa” (pianiści grali) i „forma żeńsko-rzeczowa”(pianistki grały, kwiaty kwitły, koty słuchały), ale mi to niedokończone pytanie gdzieś uciekło, więc powtarzam. Czy poprawny jest termin „forma żeńsko-rzeczowa”, który znam ze szkoły? Nigdzie go nie znajduję. W jakich źródłach mogę szukać?
Serdecznie pozdrawiam.
Łucja Brzozowska z Wilna.
-
Westerplatte3.09.20093.09.2009Ze szkoły podstawowej (kilkanaście lat temu) wyniosłem wiedzę, że powinno się mówić [westerplate], a nie [westerplat-te]. Dlatego teraz wprost nie mogę słuchać, w jaki sposób nazwę Westerplatte wymawiają dziennikarze (głównie oni). Rzadko który z nich mówi o Westerplatte przez jedno t, za to większość niemożliwie celebruje końcówkę, aby jak najwyraźniej było słychać podwójne t. Czy powinno się tak mówić?
-
akty prawne24.01.200724.01.2007W piśmie urzędowym (nie chodzi o tekst aktu prawnego) przywołującym artykuł danej ustawy posługujemy się którymś z następujących wariantów: ustawa z dnia 15.12.2000 r. o … lub ustawa o … z dnia 15.12.2000 r., lub Ustawa o … z dn. 15.12.2000 r., lub Ustawa z dn. 15.12.2000 r. o …? Czy w przywołanych przykładach słowo ustawa piszemy z małej czy z dużej litery? Czy datę uchwalenia aktu piszemy po słowie ustawa, czy na końcu, czyli po tytule ustawy?
-
Byłem na Papieżu…8.03.20028.03.2002Szanowni i Ukochani Profesorowie!
Będę wdzięczny za ocenę mojej lingwistyczno-etycznej analizy pewnego wyrażenia, którą przedstawiam (jest to fragment mojego artykułu):
Przed jedną z pielgrzymek Papieża do Polski dziesięciu osobom postawiłem pytanie: „Czy będziesz w czerwcu na Papieżu?” i nikogo nie zdziwiło takie sformułowanie. A zatem wyrażenie być na Papieżu weszło do mowy potocznej.
Gdy Karol Wojtyła był jeszcze w Krakowie, nikt, kto uczestniczył we mszy odprawianej przez niego, czy w spotkaniu z nim, nie powiedział: „Byłem na Biskupie” czy „…na Wojtyle”. Rozwińmy rzecz szerzej. „Byłem na koncercie chopinowskim” – mówimy, gdy wykonawcą jest jakiś mało znany artysta, i najważniejszym jest tu Chopin. Ale gdy ktoś miał szczęście słuchać pianisty tej miary, co Małcużyński, powie raczej: „Byłem na Małcużynskim”, Chopin schodzi na dalszy plan. „Byłem na Rollingstonsach” – mówiło się. „Byłem na Wałęsie” – słyszałem też taką wypowiedź, gdy Lech był u szczytu swej popularności. Prawidłowe sformułowanie jest: „Byłem na spotkaniu (występie) z X”. Gdy jednak X staje się gwiazdą, bożyszczem tłumów, wówczas to, co on ma nam do przekazania, mało się liczy, najważniejszy jest on sam – idol. I w takich sytuacjach mamy tendencję mówić: „Byłem na X”.
Podczas papieskich pielgrzymek najczęściej uczestniczymy w Eucharystii odprawianej przez Ojca Świętego i jeżeli potem mówimy: „Byłem na Papieżu”, to należy wyciągnąć wniosek, że najważniejszym był tu sam Papież, a Ofiara Chrystusa jedynie tłem, dekoracją. Tak, język jest jak papierek lakmusowy, które może ukazać w nas samych rzeczy, jakich nie dostrzegamy, jakich często nie chcemy dostrzec.
Marek Przepiórka -
dawno21.01.201421.01.2014Witam
Wraz z kolegami z mieszkania zastanawiamy się nad użyciem słowa dawno, podzieliliśmy się nawet na dwie grupy (Grupa 1 z woj. podkarpackiego, a Grupa 2 z woj. lubelskiego) i nasz spór trwa już ponad miesiąc, chcielibyśmy w końcu rozstrzygnąć, która grupa ma rację. Przykłady:
Grupa 1
Dawno słuchałem tej piosenki
Dawno byłem na imprezie
Grupa 2
Dawno nie słuchałem tej piosenki
Dawno nie byłem na imprezie
-
ęsi i am4.07.20034.07.2003W jednej z odpowiedzi napisał Pan: „Autorzy słowników biorą pod uwagę stopień rozpowszechnienia wyrazu w różnych tekstach i różnych odmianach polszczyzny…”. Chciałbym się dowiedzieć, jak to się ma z rozpowszechnieniem słowa (?) ęsi i am. Według słownika ęsi to „okrzyk dziecka zawiadamiający o potrzebie naturalnej”; tylko nie znam osoby, której dziecko wołałoby ęsi, bo wszyskie raczej wołają am, am (przynajmniej tak wołały dzieci, których ja słuchałem). Jednak to ęsi jest w słownikach, a am nie ma.
Chiałbym się dowiedzieć, kto wymyślił ęsi i ile razy występuje ono w korpusie, a ile razy am.
-
język młodzieży24.03.200524.03.2005Witam!
Moje pytanie dotyczy języka młodzieżowego. Mówi się, że jest on odzwierciedleniem kultury, więc ciekawi mnie, jak to jest obecnie z kulturą słowa u młodych ludzi? Dużo zamieszania zrobiło się wokół środowiska związanego z hip-hopem, główny zarzut dotyczy tego, że teksty utworów przesiąknięte są wulgaryzmami. Raperzy tłumaczą ich używanie, twierdząc, że to bardziej trafia do odbiorców. Wiadomo, że odbiorcami są ludzie młodzi, a to chyba nie świadczy za dobrze o ich kulturze? -
Koń, jak brzmi, każdy słyszy24.05.200424.05.2004Jak powinniśmy wymawiać literę ń na końcu wyrazu? W Podręcznym słowniku poprawnej wymowy polskiej z 1994 r. wyczytałem, że najpoprawniejsza jest wymowa ń na końcu wyrazu jako j nosowe. Ja natomiast nie wyobrażam sobie, żebym mógł w ten sposób wymówić na przykład wyraz koń. Wydaje mi się, że większość ludzi nie zrozumiałaby, co do nich mówię. Jak to jest?
-
Kropka na końcu pisma urzędowego29.06.201729.06.2017Szanowna Redakcjo,
odbywam staż w urzędzie miasta i gdy pisałam pismo przewodnie dotyczące zwrotu zaopiniowanej umowy, pouczono mnie, że nie powinnam stawiać kropki na końcu zdania, ponieważ całą wypowiedź kończy podpis pracownika. Czy jest to poprawne?
-
pisownia liczebników porządkowych25.03.200925.03.2009Czy w jednym tekście (np. recenzji, artykule) należy liczebniki porządkowe pisać albo za pomocą liczb, albo słownie, czy też można je mieszać? Moja znajoma jest zdania, że nie powinno się pisać raz w latach 80., a raz w latach czterdziestych, tylko trzeba wybrać któryś sposób. Ja zaś stosuję różny zapis, a nawet wolę daty zakończone na -dziestych zapisać słownie, a na -dziesiątych liczbowo (o ile, rzecz jasna, nie występują w jednym zdaniu).